Czy olejki eteryczne są bezpieczne?

Większość olejków eterycznych jest bezpieczna i pozbawiona niepożądanych efektów ubocznych, gdy są stosowane właściwie. Jednakże, podobnie jak w przypadku każdej substancji wprowadzanej do organizmu, ważne jest, aby używać jej w sposób rozsądny. Zalecamy, aby nigdy nie jeść ani nie pić olejków eterycznych. Powinieneś zwrócić uwagę na następujące czynniki:

1. Dawkowanie

Tak jak w przypadku lekarstw (czy tak naprawdę każdej substancji, nawet wody) - dawka jest najważniejszym czynnikiem w bezpieczeństwie olejków eterycznych. Niektóre olejki eteryczne używane w niewłaściwych dawkach lub zbyt wysokim stężeniu okazały się (w przeprowadzanych badaniach na zwierzętach i w laboratoriach) przyczyniać do rozwoju nowotworów i innych szkodliwych zmian w organizmie. Niektóre olejki eteryczne mogą być nawet szkodliwe dla skóry, wątroby i innych narządów, jeśli zostaną przedawkowane. 

2. Czystość

Czasami olejki eteryczne są zmieniane przez dodanie syntetycznych chemikaliów lub innych, podobnych zapachów lub czasami są rozcieńczane olejem roślinnym. Poszukaj oznaczeń wskazujących czystość olejku na etykiecie. W niektórych przypadkach nie jest niczym złym, jeśli etykieta wskazuje na przykład, że butelka zawiera 20% olejku eterycznego i 80% oleju roślinnego. Czasami robi się to tak, ponieważ popularne, ale drogie oleje, takie jak róża lub nerola (które mogą kosztować ponad 400 zł za łyżeczkę, gdy są czyste) mogą stać się bardziej dostępne. Pamiętaj też, że jeśli stosujesz dobrej jakości olejki eteryczne, które są na ogół dużo bardziej skoncentrowane, musisz je rozcieńczyć, aby były bezpieczne.

3. Sposób stosowania

Olejek eteryczny, który jest bezpieczny, gdy jest stosowany w jeden sposób, może nie być bezpieczny, gdy jest używany w inny sposób. Niektóre olejki są uważane za bezpieczne w przypadku wdychania, a jednak mogą działać drażniąco, jeśli zostaną zastosowane na skórę w stężeniach tak niskich jak 3-5%. Przykładami są oleje eteryczne z tymianku, oregano, goździków i kory cynamonu. Niektóre oleje cytrusowe, takie jak bergamotka, cytryna, limonka, pomarańcza i arcydzięgiel, mogą powodować fototoksyczność (ciężkie poparzenia lub rak skóry), jeśli po zastosowaniu na skórę będą narażone na działanie naturalnego światła słonecznego lub promieni słonecznych, podczas gdy taki efekt nie pojawi się podczas ich wdychania.
Należy sprawdzić zalecaną metodę aplikacji i stężenie dla olejku eterycznego i zamierzonego zastosowania. I jeszcze raz, nie spożywaj olejów bez konsultacji z profesjonalistą.

4. Oddziaływanie z innymi lekami

Istnieje niewiele opublikowanych badań dotyczących interakcji między lekami farmaceutycznymi i olejkami eterycznymi. Biorąc pod uwagę złożoną chemię olejków eterycznych, ma to jednak sens, a nawet jest prawdopodobne. Podobnie jak w przypadku suplementów diety i ziół, ważne jest, aby omówić regularne stosowanie olejków eterycznych z lekarzem i wspólnie ocenić potencjalne ryzyko i korzyści. Na przykład badania wskazują, że oleje miętowe i eukaliptusowe zwiększają wchłanianie 5-fluorouracylu, leku przeciwnowotworowego (Abdullah i wsp. 1996, Williams i Barry, 1989).

Nie zapomnij o rozcieńczaniu!

Jak wspomniano wcześniej, ważne jest, aby pamiętać, że większości olejków eterycznych nie można nakładać bezpośrednio na skórę (bez rozcieńczania). Jeśli jesteś osobą początkującą w aromaterapii, przeczytaj artykuł "Jak stosować olejki eteryczne?" aby uzyskać więcej informacji na temat rozcieńczania i olejów nośnikowych.

Czy olejki eteryczne mogą być toksyczne?

Toksyczność rzadko występuje przy odpowiednim stosowaniu olejków eterycznych i jest głównie przypisywana niewłaściwemu używaniu i przypadkowemu połknięciu, szczególnie u małych dzieci. Na rynku istnieje kilka pozycji książkowych zgłębiających zagadnienie bezpieczeństwa dawek olejków eterycznych. Ponownie zalecamy, aby nigdy nie jeść ani nie pić olejków eterycznych.

Ogólne zalecenia bezpieczeństwa

1. Dowiedz się więcej o każdym olejku, czytając o nim w książkach lub przeglądając informacje w internecie
2. Przestrzegaj wszystkich zalecanych dawek i zasad bezpieczeństwa
3. Postępuj zgodnie z zaleceniami dotyczącymi rozcieńczania oleju
4. Znajdź osobę, która może odpowiedzieć na twoje pytania

Czy może wystąpić u mnie reakcja alergiczna?

Niewielki odsetek osób może odczuwać podrażnienie skóry, reakcje alergiczne lub nadwrażliwość krzyżową na olejki eteryczne. Nadwrażliwość krzyżowa jest potencjalną reakcją alergiczną na podobne substancje (na przykład, jeśli jesteś uczulony na ambrozję, możesz również być uczulony na olejki eteryczne z rumianku).

Podrażnienie charakteryzuje się szybkim zaczerwienieniem i bólem skóry narażonej na działanie olejku eterycznego. Może wystąpić przy pierwszej ekspozycji. Skóra na ogół leczy się szybko.

Niektóre problemy alergiczne mogą wystąpić przez olejki słabej jakości, zmieszane z syntetycznymi substancjami chemicznymi lub chemicznie zmienione przez wystawienie na działanie ciepła lub światła. Dlatego wybieraj zawsze olejki dobrej jakości.

Alergia kontaktowa

Nadwrażliwość kontaktowa jest rodzajem reakcji alergicznej. Może się to zdarzyć w dowolnym momencie po pierwszym kontakcie z olejkiem eterycznym i zwykle występuje jako swędząca wysypka lub pokrzywka. Jest to spowodowane reakcją układu odpornościowego na jedną lub więcej substancji chemicznych w olejku eterycznym. Zakres reakcji może wydawać się nieproporcjonalny do wielkości ekspozycji. Stare lub zmienione olejki eteryczne są bardziej skłonne do wywoływania reakcji skórnych.

Czym jest fototoksyczność?

Fototoksyczność może wystąpić po zaaplikowaniu olejku na skórę, a następnie po wyjściu na słońce. Dzieje się tak najczęściej z niektórymi olejkami cytrusowymi, takimi jak bergamotka, cytryna, limonka, pomarańcza. Na przykład, jeśli spryskasz się roztworem pomarańczowego olejku eterycznego i położysz się na słońcu lub w solarium, najprawdopodobniej dostaniesz oparzenia słonecznego, a być może nawet głębszego oparzenia.

Podsumowanie

Jak widać, istnieją obawy związane z niewłaściwym stosowaniem olejków eterycznych. Zasadniczo jednak olejki eteryczne są bezpieczne, gdy są stosowane zewnętrznie (nie spożywane) w niskich stężeniach. W przypadku zastosowań na skórę zwykle oznacza to stężenie nie wyższe niż 5%. W przypadku wdychania należy stosować nieciągłą ekspozycję (nie więcej niż 15 minut na godzinę). Na butelce mogą nie znajdować się żadne informacje o bezpieczeństwie, ale wytyczne dotyczące użytkowania mogą być zamieszczane na stronach firmowych lub ulotkach.

W razie wątpliwości należy zawsze skonsultować się z lekarzem, któremu ufasz, znającym się na olejkach eterycznych. Literatura na temat stosowania olejków jest bogata, zarówno drukowana, jak i w internecie - warto z niej korzystać.